Terapie manualne zaliczane są do medycyny alternatywnej i zajmują się przede wszystkim manipulacją kręgosłupa oraz mobilizacją stawów i tkanek miękkich. Mogą być tożsame z kręgarstwem, ale współcześni terapeuci unikają tego typu porównań. Terapia manualna zwana jest również chiropraktyką. Wyrażenie to pochodzi od greckich słów: kheir – ręcznie i practicos – praktyka. Jak sama nazwa wskazuje, doświadczony chiropraktyk jest w stanie wyłącznie za pomocą swoich rąk zdiagnozować, leczyć, a nawet zapobiegać dysfunkcjom kości, mięśni i stawów.
Pochodzenie terapii manualnej
Za ojca samej terapii uważa się Daniela Palmera, czyli Kanadyjczyka, który wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie zajmował się leczeniem metodami alternatywnymi (oprócz chiropraktyki stosował również terapię magnetyczną).
Palmer pod koniec XIX wieku zauważył dziwną wypukłość na szyi jednego ze swoich pacjentów, po czym usłyszał, że wystąpiła ona u niego w tym samym czasie, co utrata słuchu. Z diagnozy lekarza wynikało, że kręg w odcinku szyjnym kręgosłupa nieznacznie się wysunął. Palmerowi udało się wyłącznie za pomocą rąk bez skomplikowanych operacji nastawić wspomniany element, dzięki czemu pacjent całkowicie odzyskał słuch. Była to pierwsza w historii terapia manualna kręgosłupa.
Terapia manualna – na czym polega zawód chiropraktyka?
W terapii ważne jest poprawne ułożenie pacjenta (do terapii stosowane są specjalne stoły manipulacyjne). Następnie lekarz bada poszczególne obszary ciała, w których pojawia się ból i diagnozuje przyczynę problemu. Nie wykorzystuje w tym celu żadnego specjalistycznego sprzętu.
Dalsza metodyka pracy jest zależna od danego przypadku. Jednakże zazwyczaj jej wspólną cechą jest wykonywane specjalnego rodzaju pchnięć, ucisków i rozciągnięć w wybranym miejscu (tzw. trakcje, manipulacje i mobilizacje). Terapeuta nie używa zbyt dużej ilości siły, chcąc jedynie w odpowiedni sposób poruszać miejscami, w których zauważa nieprawidłowości. Ilość i częstotliwość zabiegów powinna być dobrana indywidualnie. Cały proces zwyczajowo trwa od 20 do 30 minut.
Terapia manualna – na czym polega terapia kręgosłupa?
Terapia manualna kręgosłupa jest podstawowym zabiegiem chiropraktycznym. Podczas konsultacji pacjent powinien przedstawić zdjęcie RTG kręgosłupa, tomografię komputerową albo rezonans magnetyczny. W tym przypadku terapeuta stara się m.in.:
- „dopchnąć” kręgi lub dyski odbiegające od właściwej pozycji,
- pobudzić zablokowane na ciele punkty, tak by powstałe uciski zmniejszyły ich napór na krążki międzykręgowe i jądro miażdżyste,
- mobilizować bolące obszary, pobudzając organizm do samoobrony i regeneracji w ich obrębie,
- zdiagnozować i wyrównać inne nieprawidłowości, pojawiające się przykładowo wskutek urazu kręgosłupa.
Czy terapia manualna jest bezpieczna?
Zabiegi wykonywane przez chiropraktyków są zazwyczaj bezbolesne. Bóle występują w przypadku, gdy pacjent już przed zabiegiem ma ogromne trudności w poruszaniu się. Może mu bowiem być ciężko przyjąć odpowiednią pozycję na stole manipulacyjnym. Zdarza się również, że pod wpływem dużego napięcia i stresu pacjent spina mięśnie, przez co występują chwilowe skurcze powodujące dyskomfort. Podczas zabiegu niejednokrotnie można usłyszeć charakterystyczne „chrupnięcia” kości podczas pracy nad stawami. Są one jednak całkowicie naturalne. Zabieg jest praktycznie nieinwazyjny i w pełni bezpieczny dla całego ciała, a ewentualne powikłania mogą wystąpić wyłącznie z winy terapeuty. Terapia manualna może być zatem wykonywana wyłącznie przez wykwalifikowanych specjalistów. Profesjonalny chiroterapeuta przed wykonaniem zabiegu, powinien dokładnie wypytać pacjenta o wcześniejsze problemy i ewentualnie zlecić dodatkowe badania.
Chiropraktyka jest zabiegiem bezpiecznym i mało inwazyjnym, który nie wymaga wcześniejszego przygotowania. Natomiast jego skuteczność uzależniona jest od rodzaju schorzenia, ilości sesji terapeutycznych oraz indywidualnych uwarunkowań pacjenta.
