Według rozporządzenia Ministra Pracy oraz Polityki Społecznej praca na wysokości zaczyna się od 1 metra nad poziomem ziemi. Należy ona do prac szczególnie niebezpiecznych, ze względu na częste upadki z wysokości, kończące się zazwyczaj poważnymi obrażeniami ciała. Co zatem robić, by praca na wysokości była jak najbardziej bezpieczna i czym charakteryzują się tego typu aktywności?
Pracownik wysokościowy – wymagania
Kandydat do pracy na wysokości powinien spełniać kilka ważnych wymagań, które poszczególne firmy ustalają indywidualnie. Istnieje jednak kilka aspektów, które każdy pracownik powinien spełniać. Jest to, między innymi:
- ukończone 18 lat,
- brak przeciwwskazań do pracy na wysokościach, wydane przez lekarza specjalistę w formie zaświadczenia,
- posiadanie ważnego szkolenia BHP (powinno być one przeprowadzane raz w roku, jak stanowią przepisy),
- znajomość zasad ryzyka zawodowego,
- znajomość wewnętrznych procedur lub instrukcji firmowych,
- posiadanie środków ochrony indywidualnej, które są niezbędne w pracach wysokościowych,
- przeszkolenie w zakresie używania środków ochrony indywidualnej.
Zagrożenia w pracach na wysokości
Prace związane z wysokością charakteryzują się dużym niebezpieczeństwem i stanowią zagrożenie dla naszego zdrowia i życia. Według szacunków Państwowej Inspekcji Pracy ponad 70% wypadków na budowach dotyczy upadków z wysokości. Zazwyczaj dzieje się to przez nieprzestrzeganie przepisów BHP i bagatelizowanie realnego zagrożenia, które może prowadzić do przykrych konsekwencji zdrowotnych.
Ważnym aspektem, o którym każda firma zatrudniająca pracowników na wysokościach powinna pomyśleć, jest plan ratunkowy. W razie wypadku każda minuta ma bowiem znaczenie, ponieważ wystarczy nawet chwila zwisania, by u poszkodowanego wystąpiły zaburzenia krążenia w wyniku zalegania krwi w kończynach dolnych. Może to prowadzić do trwałego uszczerbku na zdrowiu, dlatego tak ważny jest sprawny i dobrze przeprowadzony plan ratunkowy, który zapewne pozwoli ocalić zdrowie lub nawet życie pracownika.
Wymogi BHP w pracach wysokościowych
W przeciwieństwie do innych robót budowlanych, prace na wysokościach nie są nadzorowane przez pracowników BHP. W tym przypadku sprawuje nad nimi kontrolę osoba kierująca pracownikami i dlatego powinna ona być obecna przy ustalaniu procedur, wszelakich instrukcji. Musi też posiadać niezbędne szkolenia.
Środki bezpieczeństwa
Wśród podstawowych środków bezpieczeństwa warto wymienić m.in.:
- Sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości – są poddawane restrykcyjnym kontrolom jakości oraz badaniom przez specjalnie powołaną jednostkę notyfikującą. Do tego typu sprzętu zalicza się między innymi uprząż asekuracyjna, która jest komfortowym wyjściem w przypadku pracy na wysokości, gdzie długo wisimy w powietrzu i musimy mieć dobry rozkład obciążenia. Ponadto zapewnia bezpieczeństwo i amortyzując ciało przed upadkiem, dzięki zastosowaniu wytrzymałych materiałów, które jednocześnie redukują pocenie i otarcia na ciele. Każda uprząż składa się z liny statycznej, pasa biodrowego, pasa udowego, szelek oraz taśmy.
- Oznakowanie terenu prac, poprzez ustawienie odpowiednich znaków, by osoby postronne nie mogły znajdować się w pobliżu robót budowlanych prowadzonych na wysokościach.
- Zabezpieczenie miejsca prac – zgodnie z przepisami, podczas prac prowadzonych na wysokościach powinny zostać wyznaczone tzw. strefy niebezpieczne. Ich szerokość powinna wynosić minimum 6 metrów.
- Bariery ochronne (balustrady ochronne) – muszą mieć określone normy wytrzymałościowe i atesty oraz powinny być zamontowane zgodnie z zaleceniami, przez przeszkolonych pracowników, by maksymalnie ograniczyć ryzyko wypadku.
Prace wykonywane na wysokościach nie są dla wszystkich. Potrzebne jest bowiem zaświadczenie od lekarza o braku przeciwwskazań oraz przede wszystkim ciągła uważność. Niestety ich lekceważenie i ogólne rozkojarzenie mogą zakończyć się utratą zdrowia, nawet mimo zapewnionych wszystkich niezbędnych środków bezpieczeństwa.